Berlijnse Muur

Spookstation uit de Koude Oorlog
Spookstation uit de Koude Oorlog

Sporen van de Duitse tweedeling


Van de 43 km lange Berlijnse Muur zijn nog slechts enkele korte stukjes bewaard gebleven. De rest is door muurspechten gesloopt. In de stad laat een dubbele rij steentjes in de straat zien waar de Muur ooit liep. Het niemandsland dat ooit Oost- en West scheidde, is in rap tempo volgebouwd en winkels en straten zijn gemoderniseerd. Niettemin zijn nog volop sporen van de tweedeling te vinden. Juist daarom is Berlijn een interessante en unieke stad en ideaal voor een unieke stedentrip.

Checkpoint Charlie

Checkpoint Charlie in Berlijn
Checkpoint Charlie aan de Friedrichstrasse in Berlijn

Alpha, Bravo en Charlie

Checkpoint Charlie was de derde grenspost met de DDR. Alpha lag bij Helmstedt tussen de Bondsrepubliek Duitsland (BRD) en de DDR, Bravo was de doorgangspost tussen de DDR en West-Berlijn en Charlie op de Friedrichstrasse was tenslotte de doorgang tussen Oost- en West Berlijn.
Checkpoint Charlie is tevens de bekendste grenspost van de Muur. In oktober 1961 stonden Amerikaanse en Sovjet tanks hier lijnrecht tegenover elkaar. Op straat staat een reproductie van de wachtpost (het echte huisje staat in het museum). Opvallend is ook het kunstwerk van de Amerikaanse en Russische soldaat. In de omgeving kun je ook het museum Haus am Checkpoint Charlie over ontsnappingsverhalen bezoeken en ook de Muur aan de Niederkirchnerstrasse zien, een overgebleven stuk Berlijnse Muur met graffiti.
(U-Bahn Kochstrasse).

Resten van de Muur

De Berlijnse muur, kort na de val van de muur in 1989
De Berlijnse Muur. Kort na de val van de DDR in 1989

De Muur aan de Bernauerstrasse

De haat tegen de Berlijnse Muur was zo groot dat grote delen direct na de val van de DDR zijn gesloopt. Brokstukken werden als souvenir verkocht of verdwenen naar de stort. Overigens werd de Muur door het Oostduitse regime Antifaschistischer Schutzwall genoemd; verdedigingswal tegen het fascisme.

Een origineel stuk Muur, compleet met niemandsland, wachttoren en een tweede (lagere) muur aan de Oost-Duitse zijde staat in de Bernauerstrasse. Het geeft een indruk van de grimmige grenslijn. Hier stonden huizen in het Oosten, de stoep voor de deur was het vrije Westen. Direkt na de bouw van de Muur sprongen mensen in blinde paniek uit de ramen om te ontsnappen. Andere ontsnappingsverhalen zijn die van de man die met een buldozer de grens overreed of de treinnmachinist die met familie en passagiers plots bij de grens doorreed, de vrijheid tegemoet. Niet alle ontsnappingspogingen waren succesvol. Velen stierven bij hun poging. Een monument aan de Bernauerstrasse herinnert aan de slachtoffers.

Gedenkstatte Berliner Mauerbau

Een aantal panelen met foto's en tekst over de bouw van de muur geeft een duidelijk overzicht van de bouw van de Muur. De voorkant van de Vers�hnungskirche stond precies in de Todesstreife en werd opgeblazen. Op die plaats is nu en eenvoudige kapel gebouwd. Van de kerkhoven die juist op deze plaats lagen werden kisten opgegraven en verplaatst. Overburen, bij wie je van uit je eigen raam naar binnen kon kijken, waren plotseling onbereikbaar. Aan de Bernauerstrasse is een documentatiecentrum gevestigd. Te bereiken met de tram, via S-Bahn Nordbahnhof of U-Bahn Bernauer Str.

East Side Gallery

East-Side Gallery langs rivier de Spree
East-Side Gallery langs rivier de Spree

Langs het water van rivier de Spree, tegenover het Ostbahnhof, is met 1300 meter het langste bewaard gebleven stuk Muur. Op de muur zijn enkele bijzondere fresco's aangebracht, door kunstenaars van over de hele wereld. Opvallende schildering is die van de Bruderkuss, de kus van DDR leider Honecker en Sovjet staatshoofd Breznjev.
M�hlenstrasse, vlakbij het Ostbahnhof

Bornholmer Strasse

Het checkpoint aan de Bornholmer Strasse was een van de 7 grensovergangen tussen Oost en West Berlijn. In de avond van 9 november 1989 vond hier bij de Bornholmer Brucke een geweldloze revolutie plaats. De verandering moet in de lucht hebben gehangen, want met duizenden waren ze al zingend en schreeuwend op de brug bijeen gekomen. Plots het bericht: 'om de uittocht van DDR burgers via Tsjechoslowakije tegen te gaan, staat het Zentral Komitee toe dat de Kameraden permanent naar het Westen mogen'. Verwarring bij de grenswachten. Blijdschap bij de mensen op de brug die met z'n tienduizenden als eersten de grens over steken- terwijl die enkle uren eerder nog hermetisch was afgesloten. De val van de Muur was een feit! De herdenking van de val van de Muur in 2009 werd dan ook op deze historische plaats gevierd.

Bahnhof Friedrichsstrasse

Der Tranenpalast

Station Friedrichsstrasse is tegenwoordig een modern station. Niets herinnerd meer aan het verleden. Tot 1989 stopten hier alle treinen; bezoekers aan het Oosten werden hier uitgebreid gecontroleerd. Familie in het Oosten nam hier huilend afscheid van hun bezoek: Oost Duitsers mochten de grens niet over.

Muurjargon - typische woorden uit de tijd van de Muur

Een brokstuk van de Berlijnse Muur Mauerspechte - Toeristen en handelaren die stukken van de muur afbikten als souvenir. Brokstukken met grafitti waren het meest populair.
Ostalgie - Nostalgie naar de tijd van de DDR.
Trabi - De Trabant was ooit vrijwel de enige auto in de DDR. Nu helemaal hip dankzij z'n prijs en retro look.

Teufelsberg

Overblijfselen van het oude Berlijn
Het oude Berlijn

De puinbergen van Berlijn

Bij het horen van deze naam zou je bijna gaan denken dat er bergen zijn in Berlijn. Niets is minder waar. De Teufelsberg (in de volksmond ook wel Monte Klamotte) en andere puinbergen zijn een erfenis uit de Tweede Wereldoorlog. Er was zoveel puin (en West-Berlijn kon er nergens mee heen) dat besloten werd alles op een grote hoop te gooien en er een heuvel van te maken. De Teufelsberg is de hoogste berg van allemaal en is maar liefst 115 meter hoog. Elders in de stad zijn ook bunker- en puinbergen te vinden zoals de Oderbruchkippe in Prenzlauerberg en Volkspark Humboldthain aan de Brunnenstrasse.

Berliner Mauer Radweg

Berliner Mauer Radweg
Fietsen langs de Berlijnse Muur

Fietsen langs het ijzeren gordijn

Langs de voormalige muur is een fietsroute uitgezet, de Berliner Mauer Radweg. De route is d.m.v. bordjes aangegeven. Omdat er lang niet overal fiestapden zijn en de route door een zeer uiteenlopend gebied loopt, is een fietskaart aan te bevelen.

Tropische Eilanden in een opslagplaats voor Zeppelins

Slapen op het strand

Een enorme hal van wel 104 meter hoog, ooit gebouwd als opslagplaats voor Zeppelins, is nu omgetoverd tot een tropisch paradijs. Het relax-oord omvat watervallen, lagunes en natuurlijk tropische planten. Het Tropical Island Resort is te vinden in het plaatsje Krausnick, zo'n 60km onder Berlijn.

Klein Berlijn

De Muur in M�dlareuth

'Little Berlin' noemden de Amerikanen het piepkleine dorpje M�dlareuth tijdens de Koude Oorlog. Het plaatsje in het zuiden van Duitsland op de grens van Beieren en Thuringen werd tijdens de Koude Oorlog in tweeeen gedeeld. De Muur in het dorpje werd in 1966 gebouwd, 5 jaar na Berlijn, en staat er nog steeds. De Muur is hier 700 meter lang en is 3,40 meter hoog, compleet met wachttorens en prikkeldraad.

Dutch cookies

Wij plaatsen cookies om onze website gebruiksvriendelijker te maken en af te stemmen op jouw voorkeuren. Door verder te gaan geef je aan akkoord te zijn met onze cookies en die van onze partners. Instellingen bekijken